چهلمین گردهمایی مدیران گروه های آموزشی دانشگاه برگزار شد
چهلمین گردهمایی مدیران گروه های آموزشی دانشگاه با حضور هیأت رئیسه، رؤسای دانشکده ها و اعضای هیأت علمی با موضوع «تأثیر هوش مصنوعی در روندهای آموزشی و پژوهشی»، 24 دی ماه 1403 در سالن اجتماعات شهید چمران برگزار شد.

در ابتدای جلسه دکتر سامان حسینخانی معاون آموزشی دانشگاه با اشاره به موضوع گردهمایی گفت: چهلمین گردهمایی مدیران گروههای آموزشی دانشگاه با توجه به فرایند و جریان هوش مصنوعی و تأثیر آن بر کلان روندهای دانشگاهی، با موضوع « تأثیر هوش مصنوعی در روندهای آموزشی و پژوهشی» برگزار میشود. بسیاری از متخصصین فرایندهای دانشگاهی معتقدند در ۵ تا ۱۰ سال آینده چهره دانشگاههای دنیا متفاوت خواهد شد و این یکی از سریعترین تغییرات ایجاده شده است.
وی افزود: ۳ پدیده بر این جریان تأثیر دارند. مهمترین فرایند باعث این تغییر ریل، تغییر گفتمان است. گفتمان از فلسفه انسان محوری به دیتا محوری تغییر کرده است. این تغییر گفتمان یک شبه خلق نشده و فلسفه انسان محوری پس از ۷۰۰ تا ۸۰۰ سال با دستاوردهای بیشمارش، از اواخر قرن ۲۰ با تغییر در حوزههای مختلف مهندسی، بیولوژی و… جای خود را به حاکمیت دیتا داده است. در واقع دستاوردهای جدید علمی باعث این تغییر نگاه و گفتمان شد.
دکتر حسینخانی تشریح کرد: در فلسفه انسان محوری، انسان حاکم بر سرنوشت خود است اما در دنیای امروز، دیتا انسان را کنترل میکند. دیتا محوری بر تمام عرصهها تأثیر گذاشته و ما هم اکنون شاهد تأثیر هوش مصنوعی و تغییر چهره دانشگاهها هستیم.
وی با اشاره به اینکه خاستگاه تفکر «انسان محوری» غرب و خاستگاه تفکر «دیتا محوری» شرق است، اظهار داشت: به زودی شکل دانشگاهها تغییر میکند و ما باید برای این جریان آماده باشیم. جریان هوش مصنوعی همه چیز را با خود همراه میکند و بر همه فرایندها تأثیر میگذارد. ما باید تهدیدها و فرصتها را بشناسیم و همراه این جریان از فرصتهای خوب، استفاده کنیم. از آنجا که دانشگاه تربیت مدرس در بسیاری عرصهها پیشتاز بوده است باید برای این تغییر نیز آمادگی کامل داشته باشیم و از فرصتهای آن حداکثر بهره را ببریم و در این زمینه هم پیشتاز باشیم.
در ادامه این گردهمایی دکتر یوسف حجت سرپرست دانشگاه به تشریح سیاستهای کلی دانشگاه در ۱۰ مورد پرداخت و بر نقش مدیران گروهها در پیگیری و اجرای این سیاستها تأکید کرد.
دکتر حجت گفت: اولین نکته تلاش برای حل مشکلات کلان کشور است. بنا به خواست دولت و گفته دکتر پزشکیان که دانشگاهها باید مشکلات را حل کنند، ما باید به کشور کمک کنیم و برای حل مشکلات پیشنهاد ارائه دهیم. دانشگاه تربیت مدرس در چهل و اندی سال که از فعالیت آن میگذرد توانسته است رتبه و جایگاه خوبی در سطح ملی و بین المللی کسب کند به عنوان دومین نکته؛ ما باید این جایگاه را حفظ کنیم و ارتقاء دهیم. برای رسیدن بدین منظور تلاشهای زیادی به شکلهای مختلف مانند تدوین مقالات، انجام پژوهشهای سطح بالا و… باید صورت گیرد و این خواستهایاست که از مدیران گروههای آموزشی داریم.
سرپرست دانشگاه اضافه کرد: سومین نکته تلاش برای به روز ماندن است. دنیا به سرعت در حال تغییر است و ما باید خودمان را با این تغییرات تطبیق دهیم در غیر اینصورت عقب میمانیم. باید این رشد در دانشگاه اتفاق بیفتد و به سمت هوش مصنوعی و کوآنتوم حرکت کنیم. مدیران گروههای آموزشی باید در زمینه این مسائل فعالیت کنند. نکته چهارم تلاش برای بین المللی کردن دانشگاه و جذب دانشجویان خارجی است. در حال حاضر ۶۰۰ دانشجوی خارجی داریم اما باید در این عرصه فعالتر باشیم. همچنین خودمان در دانشگاههای خارج کشور فعالیتهای علمی-آموزشی مانند برگزاری دورههای مشترک اجرا کنیم.
دکتر حجت تلاش برای داشتن یک محیط بانشاط همراه با روابط خوب و قوی انسانی را به عنوان نکته پنجم عنوان کرد و خواستار ایجاد و تقویت ارتباطات بهتر میان اساتید با یکدیگر و اساتید و دانشجویان شد.
وی در ادامه گفت: نکته ۶ تلاش برای مشارکت در مدیریت دانشگاه است. ما همه با هم باید دانشگاه را اداره کنیم. همه باید نظر دهیم و با ارائه پیشنهادان و راه حلهای شدنی، به حل مشکلات بپردازیم. ما از ایدههای خوب استقبال میکنیم و در حد توان و امکانات سعی میکنیم آنها را به نتیجه برسانیم. یکی دیگر از موارد مهم به عنوان نکته هفتم تلاش برای جذب اساتید جوان و فعال در زمینههای علمی جدید مانند هوش مصنوعی و کوآنتوم است. دانشگاه نباید پیر و عقب افتاده شود. با حضور اعضای هیأت علمی جوان و به روز، این مشکل حل میشود.
سرپرست دانشگاه اظهار داشت: ما باید برای گسترش فعالیتهای بین رشتهایتلاش کنیم. به عنوان نکته هشتم توصیه میکنم رشتههای مختلف با بهره گیری از پتانسیلهای موجود به منظور افزایش مشارکتهای بین رشته ای، فعالتر عمل کنند.
دکتر حجت بر تلاش برای جلوگیری از اتلاف منابع و صرفه جویی در مصرف آب، برق و گاز تأکید کرد و از بهینه استفاده کردن منابع انرژی به عنوان نکته شماره ۹ نام برد و تصریح کرد: همه ما در یک کشتی نشسته ایم، سرنوشت ما یکی است و باید به یکدیگر کمک کنیم تا همه پیشرفت کنیم. به عنوان نکته ۱۰ از شما میخواهم که مقابل یکدیگر نباشید چرا که با کمک یکدیگر میتوانیم دانشگاه را جلو ببریم و به موفقیت برسیم.
در بخش دیگری از این جلسه دکتر حمید بیگی عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف به ارائه سخنرانی خود با عنوان «هوش مصنوعی و نقش آن در آموزش و پژوهش» پرداخت. وی ضمن تعریف هوش مصنوعی و تشریح مدلهای هوش مصنوعی مولد و تمایزی در خصوص کاربردهای هوش مصنوعی در آموزش و پژوهش گفت: یادگیری شخصی سازی شده، ارزیابی و بازخورد خودکار، یادگیری مبتنی بر داده و دستیاران مجازی از جمله کاربردهای هوش مصنوعی در آموزش هستند. برای کاربرهای هوش مصنوعی در پژوهش نیز میتوان به تجزیه و تحلیل دادها، پیش بینی و مدل سازی، خودکار سازی فرایندها، تحلیل متن و دادههای غیر ساختاری، بهبود کیفیت پژوهش و تسهیل همکاریهای بین رشتهایاشاره کرد.
دکتر بیگی در ادامه به ارائه آمار و ارقام پرداخت و گفت چین و آمریکا در صدر کشورهای استفاده کننده از هوش مصنوعی در آموزش هستند. وی همچنین در توضیح فرصتها و تهدیدهای هوش مصنوعی خاطر نشان کرد: شخصی سازی یادگیری، دسترسی به منابع آموزشی و تجزیه و تحلیل داده ها، نقاط قوت و رشد نابرابری، وابستگی به فناوری، کاستی در ارتباطات انسانی و مسائل مربوط به حریم خصوصی نقط ضعف استفاده از هوش مصنوعی هستند. اما توسعه مهارت ها، آموزش فراگیر، پژوهش و نوآوری و همچنین گسترش یادگیری برخط، از جمله فرصتهای بهره مندی از هوش مصنوعی در آموزش و پژوهش است. ایجاد بیاعتمادی، خطر حذف مشاغل، محدودیتهای اخلاقی و قانونی نیز برخی از تهدیدهای موجود در استفاده از هوش مصتنوعی هستند.
وی در پایان با تأکید بر ضرورت برنامه ریزی درست در این مسئله، تنظیم اصول اخلاقی و قانونی را در زمینه استفاده از هوش مصنوعی توصیه کرد.
چهلمین گردهمایی مدیران گروههای آموزشی با تشکیل میزگرد هیأت رئیسه دانشگاه و پرسش و پاسخ حاضرین پایان یافت.